Microsoft ürün ailesinin popüler çocuğu Teams’e son zamanlarda o kadar çok geliştirme ve yenilik geliyor ki, bu da ardı arkası kesilmeyen duyuruları, haberleri ve yazıları beraberinde getiriyor. Hatta ailenin diğer üyelerinin genel olarak biraz ihmal edildiğine dair bir izlenim oluşuyor olabilir; ancak aslında Microsoft onları da boşluyor değil. Örneğin, Microsoft Ignite 2019 etkinliğinde de duyurulan ve 2020’de Exchange Online için gelmesi planlanan veya halihazırda gelmiş birçok yenilik var. Bu yazıda, Exchange Online ile ilgili yenilikler ve detaylarından genel olarak bahsedeceğiz.
Plus Addressing
Dilimize “artı (+) adresleme” şeklinde de çevrilebilecek bu özellik, email adresinin alias/lokal kısmına bir “son ek” (suffix) ekleyerek kendinize bir alt adres oluşturmanıza olanak sağlıyor. Ufak bir örnekle açıklayalım:
Nuck Chorris (nuck.chorris@contoso.com) kullanıcısı, burakvarol.net duyurularına abone olmak istiyor ve bunun için kendisine “nuck.chorris+burakvarolnet@contoso.com” gibi bir alt adres yaratıp bunu kullanabiliyor. Bu yeni adrese iletilen email’ler de kullanıcının ana posta kutusuna ve inbox’ına teslim ediliyor. Kullanıcı bu yeni alt adresi sayesinde, söz konusu duyuru email’lerini kurallarla, alt klasörlerle vb. organize etmek için etkili bir yönteme sahip olmuş oluyor.
Office 365 Exchange Online’da, mailbox’lara ikincil email adresleri (secondary proxy/SMTP address) eklenebildiğini biliyoruz; ama bu geliştirmeyle direkt olarak son kullanıcıya bu becerinin verilmesi amaçlanıyor. Bu özellik halen geliştirme aşamasında ve email adreslerinde “+” simgesinin halihazırda kullanıldığı hesaplar/organizasyonlar için uygun bir yöntem üzerinde çalışılıyor. Buradan hareketle, bu özelliği kullanmak isteyen kişi ve organizasyonların, email’lerin “alias” kısmında “+” simgesini kullanmaktan kaçınmaları yerinde olacaktır.
Bu özelliğin Outlook.com için halihazırda mevcut olduğunu ayrıca belirtmek isterim.
SMTP Proxy Address ile Gönderim
Office 365 Exchange Online’da kullanıcılara birden fazla “proxy address” atamak halihazırda mümkün. Örneğin; Nuck Chorris kullanıcısının aynı posta kutusunda nuck.chorris@contoso.com, nchorris@contoso.com ve nuck.chorris@burakvarol.net adreslerine sahip olabilmesi gibi. Ancak, bu adreslere gönderilen her email ilgili kullanıcının inbox’ına sorunsuz teslim edilirken, kullanıcı sadece birincil adresi (primary SMTP adress) hangisiyse onunla email gönderebiliyor. Aynı kullanıcı başka posta kutularında veya gruplarda “send as” veya “send on behalf” yetkilerine sahipse onların adreslerini kullanarak gönderimde bulunabiliyor; ama kendi ikincil adreslerini gönderimde kullanamıyor. Outlook on the Web (OWA) ile başlayıp diğer ürünlerle devam etmesi planlanan bu geliştirmeyle birlikte, kullanıcılar posta kutularına atanmış diğer SMTP adreslerini kullanarak email gönderebilecek. Alıcılar da kendilerine gelen email’lerin FROM bölümünde, göndericinin o gönderime özel tercih ettiği adresi görecekler. 2020’nin ilk yarısında gelmesi beklenen bu özellikle birlikte, kullanılabilecek tüm “proxy address”lerin OWA’da aşağıdaki gibi listeleneceği belirtiliyor:
İleti Geri Çekme
Yaklaşık 20 yıldır hayatımızda olan ileti geri çekme (message recall) özelliğinin, belli şartlara bağlı ve “client-based” olması, yani sadece Outlook masaüstü uygulaması ile kullanılabilmesi sebebiyle çoğunlukla başarısız olduğu bir gerçek. Email’in henüz okunmamış olması gibi temel şartlara teknik engeller sebebiyle dokunamamakla birlikte, Microsoft bu özelliği bulut tabanlı (cloud-based) hale getiriyor. Bu şekilde, Outlook masaüstü uygulaması kullanma zorunluluğundan kurtuluyoruz ve posta kutumuza erişebildiğimiz Outlook, OWA, Outlook Mobile ve hatta 3. parti uygulamalarda bile ileti geri çekme özelliğini kullanabilir duruma geliyoruz. Bu özelliğe ve yeniliğe dair detayları şu yazımda bulabilirsiniz:
Reply-All Storm (Tümünü Yanıtla/Email Fırtınası) Koruması
“Reply-All Storm” (Tümünü Yanıtla/Email Fırtınası), temelde çok fazla sayıda üyesi olan bir gruba gönderilen bir email’e istinaden yapılan “tümünü yanıtla” eylemleri sonucu ciddi bir veri trafiği oluşması ve bunun da beraberinde getirdiği teknik aksaklıkları tanımlamak için kullanılıyor. Bunun olabildiğince önüne geçmek için Microsoft’un da belli limitasyonlara gittiği ve belli teknik önlemleri kullanıma açtığı biliniyor; Delivery Management, Recipient Limits, grupları gizleme gibi birçoğundan da halihazırda haberdar olduğunuzu düşünüyorum. Bunlara ek olarak getirilecek olan “Reply-All Storm Protection” geliştirmesiyle birlikte, “reply-all storm” senaryosuna dönüşmesi muhtemel gönderimler sistem tarafından otomatik olarak tespit ediliyor ve ilgili email akışı üzerinde kullanıcıların “reply-all” yapması geçici olarak engelleniyor. Bunu deneyenler de genel bir NDR (“non-delivery report” veya “bounce message”) ile karşılaşıyor:
Yenilenmiş Exchange Admin Center Portalı
Microsoft, bu yenilikle birlikte aşina olduğumuz, “retro” görünümlü Exchange Yönetim Merkezi’ni daha etkili ve pratik hale getirmeyi amaçlıyor. Yeni Exchange Admin Center portalı, önizleme modunda https://admin.exchange.microsoft.com/ adresinden erişilebilir durumda.
Kolaylaştırılmış posta kutusu yönetimi, kişiselleştirilebilir arayüz ve pano, geliştirilmiş ve daha kullanıcı dostu haline getirilmiş “migration” becerileri gibi faydalar getiren bu yeni portal, geliştirme süreci boyunca eski/klasik portalla birlikte erişilebilir halde kalacak.
Yeni Exchange Online PowerShell Komutları (V2 Cmdlets)
Benim için en heyecan verici haber bu; muhtemelen yönetimde PowerShell’in yeteneklerini, esnekliğini ve yazılabilecek script’lerle getirdiği kolaylıkları bilen çoğu Exchange yöneticisi için de öyle olacaktır. Buna ileride ayrı bir yazıda daha detaylı da değinebilirim, ama şimdilik olabildiğince kısa tutmayı tercih ediyorum. REST API kullanan bu yeni Exchange Online PowerShell komutları, eskilerine göre daha fazla hız ve stabilite vaat ediyor. Halihazırda kullanıma açılan bu komutları kullanmaya başlamak için aşağıdaki bağlantılardan ilgili modülü indirip kurabilir ve yönergeleri takip edebilirsiniz:
- EXO PowerShell V2 modülünü indirin:
https://www.powershellgallery.com/packages/ExchangeOnlineManagement - EXO PowerShell V2 modülünün kurulumu ve ilgili ek yönergeler için ziyaret edin:
https://docs.microsoft.com/en-us/powershell/exchange/exchange-online/exchange-online-powershell-v2/exchange-online-powershell-v2?view=exchange-ps&branch=ExORestModule-chrisda#install-and-maintain-the-exchange-online-powershell-v2-module
Aşağıdaki tabloda, sık kullanılan Exchange Online PowerShell komutlarından bazılarını ve yeni V2 modülündeki karşılıklarını görebilirsiniz:
Değiştirilebilir Alıcı Limitleri
Exchange Online’daki alıcı limitleri, sistemi genel olarak “spam”, şüpheli/zararlı toplu gönderimler, “reply-all storm” gibi istenmeyen durumlardan olabildiğince koruyarak daha sağlıklı ve güvenli tutabilmeyi amaçlar. Belli noktalarda kullanıcıların bir engel olarak gördüğü ve olumsuz olarak algıladığı bu limitler, bu anlamda aslında oldukça önemli bir görev üstlenmiştir. Yeri gelmişken söz konusu alıcı limitlerini hatırlatmakta fayda var:
- Tek seferde 500 alıcı (TO, CC ve BCC’de yer alanların toplamı)
- Günde 10.000 alıcı
- Dakikada 30 email
Söz konusu geliştirme, sadece yukarıda ilk maddede bahsettiğim limiti kapsıyor. Admin’lere, varsayılanı 500 olan bu alıcı limitini 1 ile 1000 arasında bir değerde olacak şekilde düzenleme seçeneği veriliyor. Geliştirme tamamlanıp dağıtıldığında (bunun duyurusu ayrıca yapılacaktır), söz konusu işlem aşağıdaki komutlarla yapılabilecek:
Posta kutusu bazında:
Set-Mailbox <mailbox_identity> -RecipientFilter <1-1000>Plan/lisans bazında:
Set-MailboxPlan <plan_identity> -RecipientFilter <1-1000>SMTP Auth Submission Güvenliği
“SMTP submission”, ağırlıklı olarak uygulama ve cihazların (yazıcı, tarayıcı vb.) Office 365 üzerinden email göndermesine olanak sağlayan bir yöntem. Bu yöntem “modern authentication”ı desteklemediği için belli güvenlik açıklarına sebebiyet verebiliyor. Microsoft tarafından yeni duyurulan bir çözüm, organizasyon genelinde veya posta kutusu bazında “SMTP authenticated submission”ı devre dışı bırakmaya olanak sağlıyor. Exchange Online ile ilgili önemli yenilikler arasında olan ve şu anda kullanımda olan bu işlem için aşağıdaki komutlardan faydalanabilirsiniz:
Organizasyon genelinde:
Set-TransportConfig -SmtpClientAuthenticationDisabled $truePosta kutusu bazında:
Set-CASMailbox <mailbox_identity> -SmtpClientAuthenticationDisabled $trueSonuç
2020’de Exchange Online ile ilgili planlanan ve getirilen yenilikler özetle böyle, fakat tabii ki bunlarla sınırlı kalmayacaktır. Görüldüğü gibi bu değişikliklerin bazıları son kullanıcılara, bazıları da admin’lere hitap ediyor. Genel olarak bakıldığında ise, her birinin ayrı ayrı belli ihtiyaçları karşılayıp belli sorunları giderme konusunda önemli geliştirmeler olduğunu söyleyebiliriz.
Referanslar
- https://myignite.techcommunity.microsoft.com/sessions/79364
- https://techcommunity.microsoft.com/t5/exchange-team-blog/exchange-transport-news-from-microsoft-ignite-2019/ba-p/993417